چکیده

 مفاهیم عملکرد تیم و ادراک از موفقیت، در طول دهه­ های گذشته مورد توجه قرار گرفته است. از­این­ رو، هدف از تحقیق حاضر، بررسی اثرگذاری عملکرد تیم والیبال بر ادراک از موفقیت بازیکنان می­باشد. تحقیق حاضر کاربردی و از نوع پیمایشی است. جامعه­ ی آماری پژوهش شامل کلیه­ ی بازیکنان والیبال هیأت والیبال استان اردبیل (۱۱۰۰ نفر) در سال ۱۳۹۳ بودند. حجم نمونه­ ی آماری از طریق جدول مورگان ۲۸۵ نفر مشخص شد که به روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ­ی استاندارد ارزیابی عملکرد تیم میچاییل­وست (۲۰۱۱) و پرسشنامه­ ی ادراک از موفقیت رابرتز و ترشر (۱۹۹۸) بود؛ که پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسش­نامه ۸۰/۰ به­دست آمد. تجزیه‌وتحلیل داده­ها با استفاده از نرم­افزار ۱۸spss انجام گرفت؛ از آزمون رگرسیون و فریدمن برای آزمون فرضیه­ های استفاده شد. یافته­ های حاصل از آزمون فرضیه­ ها نشان داد، انگیزه­ ی تیم بیش­ترین و اثربخشی کم­ترین تأثیر را در بین شش مؤلفه (انگیزه، کوشش، ترکیب تیم، استراتژی، روابط میان فردی و اثربخشی) بر موفقیت تیم داشتنند. می­توان اظهار کرد، یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در موفقیت بازیکنان والیبال انگیزه­ی آنان است، بنابراین مدیران می­توانند با برنامه ­ریزی مناسب در جهت بالا نگه­داشتن سطح انگیزه­ ی بازیکنان باعث بهبود عملکرد و موفقیت در رشته­ ی والیبال شوند.

بحث و نتیجه­ گیری

نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد، انگیزه ­ی تیم بیش­ترین و اثربخشی کم­ترین تأثیر را در بین شش مؤلفه (انگیزه، کوشش، ترکیب تیم، استراتژی، روابط میان فردی و اثربخشی) بر عملکرد تیم دارند. نتایج هم­چنین نشان داد انگیزه تیم بر ادراک از موفقیت ورزشی تأثیر معنی ­داری دارد و پاسخ­ دهندگان این عامل را با اهمیت­ ترین عامل عنوان کرده ­اند. که با نتایج تحقیقات درآگان و همکارانش (۲۰۱۲)، فیکرت و همکارانش (۲۰۱۰)، کجباف­نژاد و همکارانش (۱۳۸۹) همسو می­باشد. لذا مهم­ترین عامل در هر صنعت بنگاه­ های آن می­باشد که در صنعت ورزش باشگاه­ها به مثابه بنگاه ورزش حرفه­ای واقتصادی عمل می­کنند. باشگاه­های حرفه­ای ورزشی یک بنگاه با کسب و­کار ورزش و ملازمات پشتیبان آن به حساب می­آیند و هر باشگاه به عنوان بنگاه ورزش حرفه­ای و اقتصادی در پی افزایش انگیزه تیم همراه با  درآمد بیشتر و هزینه کمتر به دنبال موفقیت ورزشی خود است.

یافته­ های پژوهش هم­چنین نشان داد، ترکیب تیم بر ادراک از موفقیت ورزشی تأثیر معنی­ داری دارد؛ که با نتایج تحقیقات داونپورت (۲۰۰۶)، مایرز و همکارانش (۲۰۰۴)، هم­خوانی دارد. بنابراین مدیران ورزشی باید به این موضوع توجه کنند که، زیر­ساخت اصلی صنعت ورزش شامل باشگاه ­هایی­ است که به مثابه کارخانه ­های تولیدی و بنگاه­های اقتصادی این صنعت عمل کرده و عمده ­ترین نقش را در توسعه اقتصادی و قهرمانی این صنعت دارند. این باشگاه­ها هستند که با بهره ­گیری ازترکیب تیم، نیروی انسانی ماهر و متخصص و مدیریت اثر بخش ورزش را به صنعتی مهم و درآمدزا مبدل ساخته اند.

یافته ­های پژوهش حاکی از آن است، روابط میان فردی بر ادراک از موفقیت ورزشی تأثیر  معنی­داری دارد؛ که با نتایج تحقیقات فری و همکاران (۲۰۰۳)، کجباف­نژاد و همکارانش (۱۳۸۹) همسو می­باشد. به علاوه سازمان­دهی مجدد نیروی کار و تأمین خارجی و سایر تغییرات ساختاری نیاز به هماهنگی را برای نیروی کار بیشتر از گذشته با اهمیت می­سازد. تغییرات در ساختار سازمان و افزایش روابط میان فردی دلالت بر خلق مرزبندی جدید بین اعضای سازمان را لازم می­سازد . به سبب ایجاد این گونه روابط، تشکیل تیم برای ادارک از موفقیت ورزشی و کار با سایرین و دسترسی به اهداف سازمانی امری لازم و ضروری تلقی می­شود.

همچنین نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش بیان‌کننده این است که کوشش بر ادراک از موفقیت ورزشی تأثیر معنی­داری دارد. که با نتایج تحقیقات کجباف­نژاد و همکارانش (۱۳۸۹)، گُنزالِز و همکارانش (۲۰۱۰)، هم­خوانی دارد. در اقتصاد امروزی رهبران صنایع اغلب از صرفه جویی­های عظیم در مقیاس و رشد سرشار بهره می­گیرند. در چنین شرایطی استخراج بهترین عملکرد و کوشش از افراد سازمان ورزشی بسیار با اهمیت تر شده است و از افراد انتظار می­رود بیش از گذشته در زمینه تخصص خود متبحر باشند، لذا محدودیت­ های تخصص هر چه افزونی می­یابد، هم شرکت و هم تک تک افراد بسیار بیشتر به سایرین برای دستیابی به تخصص آن ها متکی می شوند،بنابراین مدیران ورزشی باید با کوشش فراوان در جهت موفقیت ورزشی تلاش کنند. به همین ترتیب نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق نشان‌دهنده ­ی این است که استراتژی مناسب بر ادراک از موفقیت ورزشی تأثیر معنی­داری دارد. که با نتایج تحقیقات نریمانی و اهری (۲۰۰۸)، همسو می­باشد. استراتژی­های مناسب از ارکان اصلی موفقیت هر تیم یا سازمان است. بنابراین شناخت استراتژی­های مناسب سازمان نه تنها می­تواند به ­عنوان عاملی مهم در انتخاب ورزشکاران مناسب و شایسته مورد بررسی قرار گیرد؛ بلکه در طراحی و توسعه روش­های مداخل ­و ­آموزشی خاص برای دستیابی به سطح بهینه این ویژگی­ های انگیزشی و به حداکثر رساندن تلاش بازیکنان و کسب موفقیت و پیروزی نیز عاملی مهم است.

در نهایت یافته­ های حاصل از پژوهش حاضر نشان داد، اثربخشی بر ادراک از موفقیت ورزشی تأثیر  معنی­داری دارد.، و پاسخ­دهندگان این عامل را کم اهمیت­ ترین عامل عنوان کردند، که با نتایج تحقیقات مایرز و همکارانش (۲۰۰۴)، همسو می­باشد. با توجه به نقش مربی و  سازمان در ایجاد انگیزش بازیکنان، شناخت رفتارهای اثربخشی که به مربیان و سازمان این امکان را می­دهد تا به گونه های مختلف بازیکنان را برای رقابت در بالاترین حد توانایی آنها برانگیزانند، مثمرثمر خواهد بود. بنابراین داشتن ذهنیت از موفقیت ورزشی و نگرش رقابتی برای رقابت موفقیت­آمیز و کسب پیروزی در مسابقات الزامی است.

وجود تیم های کاری در سازمان­های ورزشی در سطح فردی، به واسطه آزادی عمل کارکنان در تیم­ های کاری، به آن­ها امکان رشد و کسب سود از طریق مدیریت بر خویشتن می بخشد. در سطح سازمانی نیز وجود تیم های کاری موجب افزایش اداراک از موفقیت ورزشی و بهبود فعالیت متقابل اعضاء، افزایش نوآوری، خلاقیت و انعطاف پذیری شده که این عوامل با توجه به محیط پیچیده فعلی منجر به اثربخشی سازمانی می­شود و به طور کلی استفاده از تیم های کاری در سازمان منجر به دستیابی به اهداف سازمانی با اثر بخشی و بازده بالاتر، بهبود عملکرد و ادراک از موفقیت ورزشی در نهایت به ­عنوان ابزاری جهت غلبه بر ضعف ­های سازماندهی رسمی می­باشد. بنابراین روشن است که هر چه وضعیت باشگاه­های والیبال و غیره بهتر باشد ورزش آن کشور از توسعه بیشتری برخوردار خواهد شد.

آرزو قلی­ نژاد

کارشناس ارشد مدیریت رویدادهای ورزشی (دانشگاه تبریز)