به گزارش
مغان رسا به نقل از فارس، علیاکبر صالحی در گفتوگو با خبرگزاری صدا و سیما از فراهم شدن مقدمات پذیرش ایران به عنوان سی و ششمین عضو طرح بینالمللی گداخت هستهای «ایتر» خبر داد و اعضای این طرح را شامل ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا، آمریکا، روسیه، چین، هند، کره جنوبی و ژاپن برشمرد و گفت: در سفر اخیرم به فرانسه مقدمات لازم برای پیوستن کشورمان به این طرح ایجاد شد.
وی با تبیین مزایای گداخت هستهای و نیازمندیهای جامعه بشری به آن افزود: نخستین آزمایش پس از اجرای این پروژه که در فرانسه در حال اجراست قرار بود تا سال ۲۰۲۰ انجام شود، اما به علت برخی تاخیرها اجرای آن پنج سال به تعویق افتاد و قرار است در آن حدود ۵۰۰ مگاوات انرژی از طریق گداخت هستهای یا همجوشی تولید شود.
صالحی با اشاره به خوداتکایی و خودباوری نسل جوان کشورمان در فعالیتهای هستهای گفت: این طرح از ۳۰ تا ۴۰ سال آینده به مرحله تجاریسازی میرسد و ما باید از فرصت کنونی برای عضویت در این پروژه استفاده کنیم تا برای ۳۰ سال آینده آمادگی ایجاد نیروگاههای گداخت هستهای در کشورمان به وجود آید تا در این زمینه به دیگران وابسته نباشیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به سفر اخیر خود به فرانسه برای دیدن روند پیشرفت پروژه ایتر افزود: طبق پیوست ۳ برجام، ۱+۵ متعهد شدهاند که به کشورمان در فناوریهای پیشرفته کمک کنند.
وی جمهوری اسلامی ایران را یگانه کشور در منطقه غرب آسیا دانست که به عضویت این پروژه پذیرفته میشود و طرف مقابل با توجه به شناخت خوبی که از متخصصان با کفایت ما دارد از عضویت ما استقبال میکند.
صالحی همچنین از توافق جمهوری اسلامی ایران و فرانسه برای همکاری مجزا در زمینه گداخت هستهای خبر داد و افزود: از چند روز پیش ۶ نفر از کارشناسان گداخت هستهای از فرانسه به کشورمان آمدهاند که در سازمان انرژی اتمی در حال تبادل نظر، بررسی امکانات و ارائه مشورت هستند تا با استفاده از تجهیزات و ارتقای آمادگی متخصصانمان بتوانیم به عرصه گداخت وارد شویم.
وی گداخت هستهای را محوریترین پروژه سازمان انرژی اتمی به موازات دانش هستهای دانست و ابراز امیدواری کرد با حمایت دولت از این پروژه شاهد پیشرفتهای خوب در این عرصه در سالهای آینده باشیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: موانع پذیرش عضویت ما در ایتر رفع شده است، تقاضایمان را ارائه کردهایم که در هیئت مدیره این پروژه مطرح میشود و زمانی که اعضا به اتفاق آراء موافقت کنند رسما به عنوان عضو جدید پذیرفته خواهیم شد.
صالحی همچنین درباره هشدارهای اخیرش در خصوص شکلگیری توطئه علیه کشورمان در موضوع برجام و اظهارات سخنگوی دولت در این باره افزود: با توجه به موضعگیریهای نابجا و متناقض روزهای اخیر برخی مسئولان اروپایی، اعضای کنگره آمریکا و مقامات سازمان ملل علیه کشورمان، این موضوع به یقین در شورای عالی امنیت ملی بررسی میشود.
* گامهای نهایی برای عرضه ۴۰ تن آب سنگین به روسیه
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: گامهای نهایی برای فروش ۴۰ تن آب سنگین تولیدی کشورمان به روسیه برداشته شد و به زودی قرارداد آن امضا میشود.
صالحی افزود: آقای کمالوندی معاون سازمان انرژی اتمی تاکنون چند بار در خصوص عرضه این میزان آب سنگین با همتایانش، در مسکو یا تهران مذاکره کرده است و انتظار میرود به زودی بتوانیم قراردادش را نهایی کنیم.
وی گفت: هنوز موضوعاتی مانند قیمت و اینکه مابه ازای آن، پول بگیریم یا کالای دیگر وجود دارد که باید رفع ابهام شود، اما بخش قابل توجهی از مذاکرات در این باره انجام شده است و هنوز به جمع بندی واحد و نهایی نرسیدهایم.
صالحی افزود: برای جمع بندی نهایی در این خصوص یا آقای کمالوندی به زودی به مسکو سفر و با همتای روسش مذاکره میکند و یا روسها به تهران میآیند و موضوع پیگیری میشود.
*شرکتهای بزرگ اروپایی متقاضی خرید آب سنگین
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: شرکتهای بزرگ اروپایی نیز متقاضی خرید آب سنگین از کشورمان هستند، اما آنان برای مصارف غیرنیروگاهی و صنعتی به آب سنگین ما نیاز دارند و تاکنون برای عرضه محمولهای ۱۰ تا ۱۵ تنی به یک کشور و ۱۰ تا ۱۵ تنی به کشور دیگری از اتحادیه اروپا مذاکره کردهایم که فعلا نام این کشورها را بیان نمیکنیم.
وی افزود: مذاکرات با روسها برای فروش آب سنگین به مراحل پایانی رسیده است، اما برای عرضه این کالا به اروپا در مراحل اولیه هستیم.
*ارسال ۳۲ تن آب سنگین به آمریکا و دریافت پولش
صالحی همچنین از ارسال محموله ۳۲ تن آب سنگین فروخته شده کشورمان به آمریکا و دریافت پول آن خبر داد.
رئیس سازمان انرژی اتمی آب سنگین را کالایی راهبردی دانست و گفت: این کالا را نمیتوان به راحتی به هر خریداری عرضه کرد و هر کشوری نمیتواند به آسانی هر میزان از آن را بخرد، زیرا مقرراتی بین المللی برای تبادل آن وضع شده است و آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر خرید و فروشش نظارت میکند.
وی افزود: آمریکا و متحدانش در خصوص میزان عرضه آب سنگین به کشورهای مصرف کننده این کالا، قراری چندجانبه با هم گذاشتهاند که هر یک از کشورهای مصرف کننده میزان مشخصی از آن را خریداری و مصرف میکنند، زیرا کالایی بسیار راهبردی است.
صالحی با اشاره به کاربردهای متنوع آب سنگین در کشورهای مصرف کننده، نیاز به این محصول را در صنایع دارویی و شیمیایی به ویژه گداخت هستهای از زمینههای استفاده از آن برشمرد.
وی میزان تولید آب سنگین در کشورمان را سالانه ۲۰ تن اعلام و اضافه کرد: البته ما قابلیت افزایش این میزان را داریم، اما علاقهمندیم بر کیفیت تولیداتمان بیفزاییم.
صالحی خلوص آب سنگین تولیدی در کشورمان را ۹۹ ممیز ۹۵ دانست و گفت: کیفیت این محصول در بهترین آزمایشگاههای آمریکا به تایید رسیده است و ما از نظر کیفیت آن در مقایسه با معدود کشورهای تولیدکننده آب سنگین در جهان در زمره استثناییترین هستیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین با اشاره به نحوه قیمتگذاری آب سنگین افزود: این کالا قیمت مشخصی ندارد و بهای آن بین فروشنده و خریدار توافقی تعیین میشود.
وی گفت: آب سنگین را در ظروف ویژه بسیار گران قیمتی نگهداری میکنند و همین موضوع بر قیمت آن بسیار میافزاید؛ البته قیمت آب سنگین عرضه شده به مقیاس تناژ با آب سنگینی که در مقیاس گرم عرضه میشود، متفاوت است.
صالحی قیمت هر کیلوگرم آب سنگین را از حداقل ۲۸۰ دلار تا ۱۵۰۰ دلار متغیر دانست و افزود: قیمت آب سنگین با میزان کم و گرمی در مقایسه با عرضه آن با محفظههای گرانقیمت متفاوت است و در بهای آن تفاوت ایجاد میکند به نحوی که گاه عرضه آن با محفظههای گرانقیمت تا هر کیلوگرم ۱۵۰۰ دلار افزایش مییابد.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: برای عرضه آب سنگین با بهای مناسب باید مانند بازار نفت ابتدا مشتریان لازم را شناسایی و قراردادهای بلندمدت امضا کرد.
وی افزود: اکنون قراردادهای عرضه آب سنگین ما موردی است و برای عرضه هر محموله یک قرارداد امضا میشود در حالی که باید به سمت تنظیم قراردادهای بلندمدت برویم.
صالحی گفت: ما آمادگی فروش آب سنگین تولیدی کشورمان را در چارچوب مقررات بینالمللی داریم، اما به فرض که از ما خریداری هم نکنند مانند قبل از برجام آن را در انبار نگه میداریم و میتوان آن را برای سالهای متمادی حفظ کرد، زیرا این کالا فاسد شدنی نیست.
* تدابیر لازم برای بازگشتپذیری سریع در صورت نقض برجام
رئیس سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: تدابیر لازم برای بازگشتپذیری سریع در صورت نقض برجام از جانب طرف مقابل اندیشیده شده است.
صالحی با اشاره به اظهارات اخیر رئیس مجلس شورای اسلامی مبنی بر الزام این سازمان به ایجاد کارخانه غنی سازی برای مقابله با نقض برجام گفت: نمیدانم منظور از ایجاد کارخانه چیست، اگر منظور تاسیسات نطنز است که آن را در نظر گرفتهایم اما اگر منظور ایجاد کارخانه جدید غنی سازی است که چنین چیزی در برنامههای ما نیست.
وی افزود: اگر منظور از این سخن، بازگشت پذیری در صورت نقض برجام است که پیشبینیهای لازم را کردهایم؛ احتمالا اشتباهی لفظی در این خصوص وجود دارد و منظورشان همان بازگشت پذیری برای غنی سازی در سایتهای موجود است.
صالحی همچنین درباره مدت پیشبینی شده برای بازگشت پذیری گفت: جزئیات هر چیزی را نمیتوانیم بیان کنیم. اجازه دهید برخی امور سربسته بماند اما شما اطمینان کنید؛ البته بزرگان و مسئولان کشور همه جزئیات را میدانند اما جایز نیست که جزئیات آن را در معرض افکار عمومی قرار دهیم و بخواهیم زمان بازگشتپذیری را اعلام کنیم بهتر است این موضوع در ابهام بماند.
* واکنش به ادعای آسوشیتدپرس
وی همچنین درباره ادعای آسوشیتدپرس مبنی به دستیابی به سند محرمانه توافق ایران و ۱+۵ به موازات برجام اظهار داشت: طبق پروتکل الحاقی برنامه بلندمدت صنعت هستهای خود را تنظیم و پس از تصویب در شورای عالی امنیت ملی به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه کردهایم.
رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: از آژانس خواستهایم که این برنامه محرمانه بماند و دلیلی ندارد که همگان بخواهند از آن مطلع شوند، البته توافق کردیم که این برنامه به شکل محرمانه به اطلاع کمیسیون مشترک مرتبط با برجام هم رسانده شود که باید محرمانه محفوظ بماند.
صالحی گفت: آن طور که آسوشیتدپرس اعلام کرده است یک دیپلمات بخشی از این برنامه را اعلام کرده است که اگر دقت کرده باشید گفته است «قابل قبول نیست که ایرانی ها پس از سال دهم از اجرای برجام یکباره اوج بگیرند» که جنبه مثبت داشت.
وی تصریح کرد: قصد نداریم خودمان این برنامه را اعلام کنیم اگر خودشان اعلام کردند اولا خلف وعده است و دیگر اینکه با انتشار آن مردم ما مطلع میشوند ما چه پیشبینیهای درست و مناسبی برای توسعه صنعت هستهای کشورمان کردهایم.